ایران منبع اصلی تولید زرشک سیاه بدون هسته و زرشک خشک قرمز یا در اصطلاح رایج همان زرشک پلویی می باشد. قیمت زرشک پلویی بسته به نوع فروش آن که فله یا بسته بندی شده است، متفاوت می گردد. در ایران بیشترین مصرف زرشک پلویی در حال حاضر در غذاها می باشد. برای مثال به طور سنتی از زرشک در غذاهایی چون زرشک پلو با مرغ، ته چین، دلمه و حتی آش و سالاد استفاده می شود. اخیرا زرشک خشک راه خود را در صنعت کیک و شیرینی پزی نیز پیدا کرده است. زرشک به خاطر طعم ترش و شیرین آن به سادگی می تواند جانشین مناسبی برای آب لیمو در سالاد ها و غذاهایی که نیاز به طعم ترش دارند شود.
مشخصات گیاه شناسی زرشک پلویی
زرشک به انگلیسی باربری نام دارد. البته به آن common barberry نیز می گویند. درختچه زرشک (Barbery plant or barberry bushes) معمولی یا همان درخت زرشک پلویی از اجزای زیر تشکیل شده است:
- برگ: برگ زرشک به طول ۴ تا ۵ سانتی متر،که به مراتب بلند تر از خارها بوده و شکل آن ها دندانه دار، تخم مرغی سرنیزه ای، مژه دار و دمبرگ دار است.
- گل: گل های آن به رنگ زرد است. گل ها دارای ۶ گلبرگ و کاسبرگ و ۶ پرچم است.
- میوه: میوه زرشک دراز اندام، تخم مرغی نرم و به رنگ قرمز روشن و تماشایی که بعدا تیره می گردد. مزه آن ترش می باشد.
- شاخه: دارای شاخه های شکننده است. شاخه های جوان دارای پوسته زرد رنگ می باشند که در صنعت زنگرزی به کار می رود.
- خار: خارهای شاخه ها در درختچه زرشک به طول تا یک سانتی متر ، ساده و یا سه شاخه ای و بندرت پنج شاخه ای می باشد.
قیمت نهال زرشک پلویی
با محبوبیت هر چه بیشتر زرشک و همچنین گسترش صادرات زرشک و کشمش پلویی طلایی به سایر نقاط دنیا، علاوه بر کشاورزان خراسان جنوبی، سایر نقاط نیز به فکر کشت و کار درختچه زرشک (barberry plant) افتاده اند. برای مثال اکنون در اصفهان زرشک کشت می گردد و از یکی از باغات آن هست تن زرشک جمع آوری و روانه بازار شده است. البته باید بگوییم که همچنان کیفیت زرشک خراسان جنوبی بهتر است. برای کاشت نهال زرشک یا باید مستقیم آن را از خراسان جنوبی سفارش داد و یا از طریق خرید اینترنتی نهال زرشک آن را بدست آورد. برای نقاطی که دور از خراسان هستند سفارش اینترنتی خرید نهال زرشک معقول تر به نظر می آید.
خواص زرشک پلویی
زرشک فله چه ویتامینی دارد؟ و زرشک برای چه چیزی مفید است؟ نقش زرشک در سلامت خانواده را نمی توان ندید گرفت. در زیر ویتامین ها و املاح موجود در زرشک را مشاهده می کنید
- اسید سیتریک
- اسید مالیک
- فلاونوییدها
- پکتین
- سرشار از ویتامین ث
- مواد غندی
لیست خواص زرشک پلویی را در زیر ببینید. البته ما فقط این خواص را از دید طب سنتی بیان می کنیم. بهتر است حتما نظر پزشک خود را در این باره جویا شوید.
- استفاده از زرشک عطش را برطرف میکند.
- ضد التهاب است
- به جهت داشتن ویتامین ث در درمان اسکوربوت مفید است.
- ضد عفونی کننده است
- برای کسانی اویتامینوز دارند دم کرده میوه زرشک مفید است. اویتامینوز بیماریی است که به علت کمبود ویتامین ها در بدن انسان ایجاد می گردد.
- برای تصفیه خون مفید است.
- کم خونی
- امراض معده
- تب
- در مورد آب زرشک و لاغری نیز بحث زیاد است.
در خراسان جنوبی محلی ها، زرشک را فریز میکنند و از میوه فریز شده زرشک در کل سال به عنوان چاشنی و ترشی همراه سایر غذاها و پلو از آن استفاده می گردد. البته از ترشی ها بسیار سالم تر است و مضرات ترشی ها نیز ندارد چرا که مواد نگهدارنده و بخصوص نمک ندارد.
ضررهای زرشک پلویی
یکسری مضرات زرشک نیز در کتاب های طب سنتی نوشته شده است . زرشک برای خانم هایی که باردار هستند توصیه نمشود. احتمال سقط جنین با مصرف زرشک وجود دارد. مصرف زیاد آن باعث سرگیجه و افت فشار خون می شود. ممکن است سبب اسهال گردد. برای کسانی که سرفه می کنند مفید نیست و ممکن است سبب تشدید آن سود. دوز استفاده از زرشک برای کودکان نیز باید پایین باشد. به طور کلی میزان زرشکی که در غذا استفاده می شود و یا به عنوان آب زرشک مصرف می گردد ضرر خاصی ندارد.
قیمت زرشک در سال 97
ما بانمودار زیر نوسانات قیمت زرشک در سال ۹۷ را مورد توجه قرار میدهیم.
همان طور که نمودار به طور شفاف نشان می دهد، قیمت زرشک پفکی (رنگ قرمز) و قیمت زرشک دانه اناری (رنگ سبز) همچون قیمت کشمش سبز مشهد در سال ۹۷ برای ماه های مختلف همواره رو به افزایش بوده است (بجز برای دور های کوتاه). از علل افزایش سرسام آور قیمت زرشک در سال ۹۷ می توان به سه عامل موثر و بسیار مهم اشاره نمود:
- تورم حاکم بر اقتصاد ایران
- کمبود زرشک
- خودداری کشاورزان از فروش زرشک به امید افزایش بیشتر بهای آن
قیمت زرشک ۹۷ آنچنان دچار تغییرات ناگهانی میشد که گاهی قیمت عمده فروشی زرشک در بازار های عمده فروشی با قیمت خرده فروشی در بازار هایی مانند بازار تجریش یکی میشد.
قیمت روز زرشک
قیمت روز زرشک را می توان از جنبه های مختلف بررسی نمود. از جمله ان ها می توان به قیمت روز زرشک فله یا قیمت روز زرشک پک شده اشاره نمود. معمولا قیمت روز زرشک بسته بندی شده دیرتر از قیمت روز زرشک فله دچار نوسان می شود. زمان لازم است تا زرشک سوپر مارکت ها افزایش قیمت در سطح فروش عمده زرشک را لمس کنند.
قیمت زرشک خشک
از زرشک خشک یا همان زرشک پلو یی در خانواده ها به عنوان تزیین کننده و مزه دهنده به غذاها استفاده می شود. البته از آن فراورده هایی چون آب زرشک (طرز تهیه آب زرشک در بخشه های زیر توضیح داده شد) و مربا زرشک (Barberry jam ). قیمت زرشک خشک بسته بندی شده برای بسته های بندی ها با برندهای مختلف متفاوت است. برای مثال قیمت زرشک 250 گرمی خشکپاک بین ۲۹ تا ۳۵ هزار تومان است. زرشک های بسته بندی شده معمولا کیفیت بالایی ندارند.
قیمت زرشک سیاه
انچه به نام زرشک سیاه در بازار و عطآری های ایران شناخته میشود به ۲ گروه تبدیل می شود:
- زرشک سیاه هسته دار
- زرشک سیاه بی هسته
زرشک سیاه هسته دار مخصوص آبگیری است و کمی هم از ان مربای زرشک درست می کنند. اما زرشک سیاه بی هسته که به آن زرشک کرمانشاهی نیز گفته میشود. برای اماده ساختن خورشت خلال بادام کرمانشاه از آن استفاده می گردد (یک غذای محلی است). قیمت زرشک سیاه هسته دار ارزان تر از قیمت زرشک کرمانشاهی است. قیمت زرشک سیاه کرمانشاه اگر پیدا شود بالای یک میلیون تومان است و قیمت زرشک سیاه آبگیری در حول و حوش ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان می باشد.
قیمت زرشک خشک پلویی در تهران
در بازار تهران انواع زرشک خشک به فروش می رسد. از جمله زرشک خشک دانه اناری و زرشک خشک پفکی. به هر دو این ها زرشک خشک پلویی نیز گفته می شود. اما زرشک مجلسی بیشتر همان زرشک پفکی است که رنگ و رو و ظاهر بهتری دارد.
قیمت زرشک پفکی در بازار تهران در تیر ماه ۹۸ : برای خرید فله و خرده زرشک پفکی در بازار تهران باید بین ۸۵- ۸۸ هزار تومان بپردازید.
قیمت زرشک دانه اناری در بازار تهران در تیرماه ۹۸: برای خرید خرده و فله در چهارراه مولوی باید ۷۷ – ۸۰ هزار تومان بپردازید.
قیمت زرشک پلویی در اصفهان
زرشک پلویی یا به صورت بسته بندی شده و یا فله در بازار عرضه می شود. قیمت زرشک بسته بندی شده را برای زرشک پلویی در بازار سوپر مارکت ها در جایی دیگر مورد بررسی قرار دادیم. قیمت زرشک پلویی در بازار فله فروشی متفاوت است. قیمت عمده زرشک را نیز در جایی دیگر بررسی کردیم. تهیه زرشک در شهرهای بزرگ ایران چون تهران، شیراز ، اصفهان و تبریز به علت دوری از شهرهای اصلی تولید زرشک گران تر است. البته این قیمت همان لیست ارایه شده در همین وب سایت بعلاوه هزینه حمل و نقل به شهرهای دیگر چون اصفهان می باشد. این کرایه به ازای هر کیلو حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ تومان برای هر کیلو زرشک می باشد.
طرز تهیه آب زرشک با زرشک سیاه و قرمز
برای تهیه آب زرشک مرسوم اینست که از زرشک سیاه هسته دار که مخصوص آبگیری است استفاده می گردد. زرشک قرمز نیز در تهیه اب زرشک (barbrry juice) کاربرد دارد. برای تهیه آب زرشک به شیوه زیر عمل می کنیم:
زرشک ها رو پاک کرده و بدون اینکه له بشن با آب سرد بشورین.
- ابتدا زرشک پاک و تمیز و با آب سرد شسته شود.
- زرشک ها درون یک ظرف ریخته شود و برای هر یک کیلو گرم زرشک یک و نیم لیتر آب روی ان اضافه گردد.
- این مخلوط را برای بیست و چهار ساعت در یخچال نگهداری می کنیم.
- مخلوط حاصل را داخل میکسر میریزم تا خوب مخلوط شود. سپس آن را از یک صافی عبور میدهیم تا آب زرشک یکدست و بدون پوره بدست آید. آب زرشک حاصل را درون بطری ریخته و در یخچال نگهداری می کنیم.
- به اب زرشک سیاه بسته به سلیقه و ذائقه خودتان می توانید نمک اضافه نمایید.
اگر بخوهیم به سوال اینکه ماندگاری آب زرشک چقدر است؟ جواب بدیم باید بگویییم اگر جوشانده شود تا چند ماه نیز قابلیت نگهداری دارد.برای آب زرشک ی که جوشانده نشده است بهتر است بعد از تهیه آب زرشک استفاده کنیم و یا نهایت تا چند روز بعد استفاده شود. مضرات آب زرشک نیز مانند مضرات زرشک است که در بالا به آن اشاره شد. آب زرشک سیاه ترش تر و آب زرشک قرمز ترش و شیرین است. آب زرشک قرمز همرنگ آب البالو و آب انار را دارد. قیمت زرشک سیاه آبگیری و قیمت زرشک قرمز تقریبا یکی است.
دیدگاه شما با موفقیت ثبت شد.